تشریح دلایل اصلی ناترازی بانکها و راههای برونرفت از آن
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۴۶۴۰
محمدرضا فرزین گفت: دستیابی به اهداف شعار امسال در کاهش تورم و رشد تولید، ناترازی در تامین مالی دولت و کفایت سرمایه پایین در بانکها از مهمترین دلایل ناترازی بانکها است.
به گزارش ایران اکونومیست، فرزین صبح امروز و در افتتاحیه همایش بانکداری اسلامی گفت: بانکداری اسلامی در سطح دنیا رشد و توسعه خیره کنندهای داشته است و کشورهای زیادی از ابزار بانکداری اسلامی استفاده میکنند و در مجموع بانکداری اسلامی سهم خوبی از بازار بانکداری را به خود اختصاص داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به اتفاقات خوبی که در تدوین قوانین بانکداری مرکزی و بانکداری با همفکری مجمع تشخیص مصلحت نظام رخ داده ابراز امیدواری کرد با تصویب این قوانین برخی از موانع و مشکلات موجود حل و فصل شود.
فرزین در ادامه به مهمترین مشکلات نظام بانکی در حوزه بانکداری اسلامی پرداخت و گفت: نظارت بر مصرف تسهیلات و اینکه تسهیلات در جای خود استفاده شود در نظام بانکی ما مشکل دارد لذا در این خصوص برنامه ویژهای در بانک مرکزی برای تقویت نظارت بر بانکها داریم.
وی ادامه داد: بانکهای ما تخصصی محور نیستند و با اساسنامه یکسان اداره میشوند و لذا قواعد نظارتی بر آنها نیز تخصصی نیست؛ بنابراین یکی از برنامههای جدی ما در بانک مرکزی تخصصی کردن بانکهاست و اینکه هر بانکی با توجه به تخصص خود از از عقود مرتبط استفاده کند و بر همان اساس مورد نظارت قرار گیرد.
فرزین با بیان اینکه بر اساس قاعده اسلامی شبکه بانکی میتواند در برخورد با کسانی که در بازپرداخت تسهیلات تعلل ورزیدهاند با بخشودگی، امهال و اخذ جریمه اقدام کند گفت: اما شناسایی و تشخیص این موارد توسط نظام بانکی و لذا تعیین نوع برخورد با اشخاص حقیقی و حقوقی نیازمند توسعه نظام اعتبارسنجی، زیرساختها و قوانین لازم است که اقدامات خوبی در این خصوص انجام شده اما کافی نیست.
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بانکداری اسلامی مبنای نظام بانکی کشور است و بایستی نهادسازی ما هم در این چارچوب شکل بگیرد البته طی سالهای اخیر رشد خوبی در این زمینه داشتهایم اما این مقدار هنوز از جانب بانکداران و جامعه مذهبی راضی کننده نیست و باید توسعه پیدا کند.
فرزین همچنین به مسائل ساختاری و نهادی در حوزه بانکداری اشاره کرد و گفت: متأسفانه نهادسازی لازم بر اساس بانکداری اسلامی شکل نگرفته است به عنوان مثال پرداخت قرض الحسنه که به اعتقاد من برکت نظام بانکی است باید متناسب با تأمین اعتبار باشد و لذا منابع قرض الحسنه باید بر اساس نیت خیر افراد تأمین شود که در این خصوص موارد و نهادهایی در سطح جامعه خارج از شبکه بانکی وجود دارد لذا با نهادسازی مناسب منابع قرض الحسنه در شبکه بانکی میتواند افزایش بیشتری پیدا کند.
علل ناترازی بانکها و راههای برون رفت از آن
رئیسکل بانک مرکزی در ادامه درباره ناترازی بانکها گفت: بالای ۸۸ درصد تأمین مالی در کشور ما هماکنون توسط بانکها انجام میشود، حتی بخش زیادی از تأمین مالی دولت نیز بر دوش بانکهاست؛ طبیعی است که این موارد ناترازی بانکها را افزایش میدهد؛ دولت یکی از مهمترین عامل ناترازی بانکهاست، ناترازی دولت به بانکها منتقل میشود، چه بانکهای دولتی چه بانکهای خصوصی! به همین دلیل در برنامه هفتم تلاش کردیم بخشی از این مسائل را حل کنیم، ولی یادمان باشد بخش عمدهای از ناترازیهایی که در بانکها وجود دارد ناشی از مطالباتشان از دولت است.
فرزین همچنین با تأکید بر اینکه کفایت سرمایه موضوع دیگر دخیل در ناترازی بانکهاست، گفت: این هم به ناترازی در بانکها تبدیل شده است، کسی که بانک زده است، باید سرمایه آن را هم بیاورد، کدامشان آوردهاند؟ جز سه چهارتا بانک؟ باید افزایش سرمایه بدهند و اگر این کار را نکنند ناترازیشان افزایش مییابد.
رئیسکل بانک مرکزی در ادامه دلیل سوم در ناترازی بانکها را اضافهبرداشت بانکها از بانک مرکزی دانست و ادامه داد: برخی قوانین ابلاغی باعث شده است در دهه ۹۰ اضافهبرداشتها به خط اعتباری تبدیل شود ولی ما چنین کاری را هرگز نکردیم، به همین دلیل نرخ رشد ۴۰ درصدی پول به ۲۷ درصد کاهش یافته است.
وی افزود: خط اعتباری بانکها را کنترل کردیم؛ بانکها بالطبع، تحت فشار قرار گرفتند، اما خیلی راحت میتوانیم اضافهبرداشت را به خط اعتباری تبدیل کنیم و همه این مشکلات حل شود ولی اجازه نمیدهیم چون سیاست ما این نیست.
دکتر فرزین ادامه داد: یک دهه نرخ رشد پول مستمر داشتیم که تبدیل به تورمی شده که حدوداً ۲۰ درصد بالاتر از حد متوسط دهه ۷۰ و ۸۰ است لذا اگر اجازه رشد نقدینگی و رشد پول را بدهیم کنترل تورم سختتر خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین با تاکید بر اینکه سیاست گذار پولی باید ابتکار عمل داشته باشد تصریح کرد: اجازه نخواهیم داد اضافه برداشت تبدیل به خط اعتباری شود بانک مرکزی با سختگیرییهای خود جلوی خلق پول را گرفته است که نتیجه آن کاهش رشد نقدینگی به ۲۷ درصد است.
رئیس شورای پول و اعتبار تصریح کرد: لذا مجموعه کشور این مسیر را انتخاب کرده و البته مسیر سختی است و باید صبر و تحمل داشته باشیم. درست است که بانکها تحت فشار قرار گرفتند اما چارهای نداریم که در بلند مدت باید نقدینگی را کنترل کنیم و برای کنترل نقدینگی باید از ابزار سیاست پولی استفاده کنیم که در کوتاه مدت محدودیتها و فشارهایی را ایجاد میکند.
مطالبه رئیسکل بانک مرکزی؛ نقشه صنعتی کشور تدوین شود
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه با بیان اینکه تسهیلات تکلیفی هدایت اعتبار نیست، گفت: هدایت اعتبار باید مبتنی بر نقشه صنعتی باشد و تا نقشه و برنامه صنعتی جامع نداشته باشیم هدایت اعتبار موفق نخواهد بود.
وی تاکید کرد باید اولویتهای صنعتی در هر استان و هر شهرستان مشخص شود و منابع شبکه بانکی به آن سمت هدایت شود. البته اقدامات خوبی در زمینه هدایت نقدینگی انجام شده اعم از تأمین مالی زنجیرهای، اوراق گام و برات الکترونیک که در سال گذشته ۵۳ همت اوراق گام استفاده شد و برنامه ما برای امسال افزایش آن به ۱۵۰ همت است.
وی تاکید کرد: لذا هدایت اعتبار توسط بانک مرکزی باید با پاداش و تنبیه همراه باشد و زیرساختهای لازم برای آن فراهم شود.
منبع: خبرگزاری مهر برچسب ها: بانک مرکزی ایران ، ناترازی بانکی ، محمدرضا فرزینمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: بانک مرکزی ایران ناترازی بانکی محمدرضا فرزین بانکداری اسلامی ناترازی بانک ها اضافه برداشت هدایت اعتبار خط اعتباری شبکه بانکی نظام بانکی بانک هاست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۴۶۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بدهی ابر بدهکاران بانکی؛ بیش از ۷۰ درصد پایه پولی کشور
به گزارش تابناک به نقل از اکوایران، آمارها حاکی از آن است که مجموع تسهیلات غیرجاری ۲۴ بانک در پایان سال ۱۴۰۲ به ۶۴۵ همت رسیده است که در مقایسه با رقم پایه پولی، بیش از ۷۰ درصد پایه پولی کشور ارزش دارد.
میزان مطالبات غیرجاری هر یک از بانکها در پایان اسفند ماه ۱۴۰۲ بررسی شده است. در حالت کلی زمانیکه از مدت زمان اتمام قرارداد بیش از دو ماه گذشته باشد و بخشی از تعهدات همچنان تسویه نشده باشد، مطالبات مربوطه بانک در زمره مطالبات غیرجاری قرار میگیرد.
بانکها در انتهای هر فصل آمار و جزئیات اطلاعات مربوط به باقی مانده تسهیلات کلان پرداختی خود به اشخاص یا به عبارتی تسهیلات کلان غیرجاری خود را منتشر میکنند. در حالت کلی مشاهده میشود مجموعا ۶۴۵ همت ارزش تسهیلات کلان غیرجاری شبکه بانکی در پایان اسفند ۱۴۰۲ بوده است که ارزش آن بیش از نصف کل پایه پولی کشور برآورد میشود.
شایان ذکر است در این گزارش صرفا آمار مربوط به ۲۴ بانک بررسی شده و موسسه اعتباری ملل و بانک ایران و ونزوئلا به دلایل آماری وارد بررسیها نشده است.
سبقت تسهیلات غیرجاری بانک صنعت و معدن از بانک آینده
مشاهده میشود بیشترین تسهیلات کلان غیرجاری در پایان سال ۱۴۰۲ متعلق به بانک صنعت و معدن بوده که با رقم ۲۴۰.۴ همت از بانک آینده با ۱۲۵ همت تسهیلات غیرجاری پیشی گرفته است.
در رده سوم نیز بانک صادرات با ۱۰۹ همت تسهیلات غیرجاری در جایگاهی بالاتر از بانک صادرات با ۴۹.۵ همت ارزش تسهیلات سررسید شده بیش از ۲ ماه قرار دارد.
در مقامهای بعدی نیز بانک ملی، توسعه صادرات، پارسیان و تجارت نیز به ترتیب ارزش تسهیلات غیرجاری خود در پایان سال ۱۴۰۲ را در میان ۲۴ تا ۱۰ همت اعلام کردهاند.
مشاهده میشود ۱۸ بانک مورد بررسی دیگر نیز کمتر از ۱۰ همت تسهیلات غیرجاری در پایان سال گذشته به ثبت رساندهاند که از این میان تسهیلات مورد بررسی نیمی از آنها کمتر از ۲ همت بوده است.
تسهیلات غیرجاری بانکها، خوب یا بد؟
بهطور کلی تسهیلات غیرجاری میتواند منجر به افزایش ریسک انباشته در ترازنامه بانکها شود و یا نقدینگی در دسترس بانک اختلال ایجاد کند، این موضوع ممکن است حتی در برهههایی منجر به توسل به آخرین پناه یعنی بانک مرکزی شود. به همین ترتیب پایین بودن میزان تسهیلات غیرجاری یکی از معیارهای قضاوت در رابطه با عملکرد بانکها در گزینش مشتریان خوشحساب به شمار میآید.
باید توجه شود مسئله تسهیلات تکلیفی، تامین مالی طرحهای دولت و جبران کسری بودجه یکی از دلایل عمده در رابطه با بالا بودن میزان تسهیلات غیرجاری بانکهای دولتی است. در مقابل برخی از بانکها نیز به دلایلی همچون کجگزینی و مخاطره اخلاقی، رانت جویی یا طرحهای غیر اقتصادی تولیدی متحمل تسهیلات غیرجاری چشمگیری شدهاند.